Қадірлі оқырмандарымыз, бүгіннен бастап сіздердің назарларыңызға Қиямет күнінің үлкен белгілері жайында әңгімелеп беруді жөн көріп, Алланың қалауымен, қысқа әрі нұсқа түрін бөлімдерге бөліп баяндауды бастаймыз.

                        1 бөлім. Оқиғалардың реттілігі.

Қиямет күнінің үлкен белгілерінің пайда болуы мен оқиғалардың реттілігін нақты анықтау қиын. Бұл дәрісімізде үлкен белгілер келесі реттілік бойынша қарастырылады:

Бірінші үлкен белгі: Имам Махди.

Екінші үлкен белгі: Дәжжал.

Үшінші үлкен белгі: Ғисаның (ғ.с.) түсуі.

Төртінші үлкен белгі: Яжуж бен Мажуж.

Бесінші үлкен белгі: Үш тұтылу.

Алтыншы үлкен белгі: Түтін.

Жетінші үлкен белгі: Күннің Батыстан шығуы.

Сегізінші үлкен белгі:  Жануардың жерден пайда болуы.

Тоғызыншы үлкен белгі: Бәрін жалмайтын от.

Хадистерге келер болсақ, олардағы аталмыш белгілердің реттілігі риуаяттан риуаятқа өзгеріп отыруы мүмкін, өйткені оқиғалардың нақты хронологиясын анықтау қиын. Мысалы, Хузейфа (р.а.) келтірген хадисте былай айтылған: «Біздің бір мәселені қызу талқылап жатқанымызда үстімізге кіріп келген Алла Елшісі (ﷺ): «Сендер нені талқылап жатырсыңдар?» - деп сұрайды. Біз:  «Қиямет күнін талқылап жатырмыз», - деп жауап береміз. Сонда Пайғамбарымыз (ﷺ) былай айтады: «Оның алдында болатын он белгілерін: Түтінді, Дәжжалды, күннің Батыстан шығуын, Ғиса ибн Мәриямның (ғ.с.) түсуін, Яжуж бен Мажужды, ал сондай-ақ, үш тұтылуды: Шығыстағы тұтылуды,  Батыстағы тұтылуды және Араб түбегіндегі тұтылуды сендер  көрмейінше, ол болмайды. Және де олардың соңғысы – бұл Йеменнен шығып, адамдарды қайтадан тірілту үшін жалмайтын от» (Мүслім). Имам Мүслім бұл хадисті Хузейфтен (р.а.) басқа түрде келтірген: «Қиямет күні тек оныншы белгіден кейін ғана болады: Шығыстағы тұтылу, Батыстағы тұтылу, Араб түбегіндегі тұтылу, Түтін, Дәжжал, жерден шыққан Жануар, Яжуж бен Мажуж, күннің Батыстан шығуы, адамдарды жалмайтын От». Ал басқа бір риуаятта: «Оныншы белгі – Мәриям ұлы Ғисаның (ғ.с.) түсуі» делінген. Осы бір хадисте оның екі нұсқасы бір сахабадан болса да бұл оқиғалар әртүрлі реттілікпен көрсетілген.  

asyldin.kz