Алла Тағала адамзатқа адал еткен нәрселерінің барлығында – пайда, ал арам еткендерінің барлығында екі дүниеге зиян бар екенін ескерткен. Сол арам етілген дүниелердің ең қауіптілерінің бірі – ішімдік. Дінімізде «ішімдік» деп адамның ақылын тұмандатып, жүрегін қарайтатын, санасын улайтын масұрлық сусындар аталады.

Құран Кәрімде Алла Тағала «Мәида» сүресінің 90–91-аяттарында былай дейді:

«Уа, иман келтіргендер! Арақ, құмар ойын, пұттар және көріпкелдік жебелер – шайтанның лас істерінен. Одан аулақ болыңдар, құтыларсыңдар! Шайтан арақ пен құмар арқылы араларыңа дұшпандық салып, Алланы еске алудан және намаздан алаңдатуды қалайды. Тоқтатпайсыңдар ма?!»

Осы аяттың өзі-ақ ішімдіктің адамға тек зиян әкелетінін анық көрсетеді. Дінімізде харамның екі түрі бар:

1. Жаратылысынан харам нәрселер;
2. Адалдан кейін харамға айналған нәрселер.

Жүзім, бидай, құрма – адал. Бірақ ашытылып, адамды мас ететін күйге түскенде – харам. Пайғамбарымыз (ﷺ): «Барлық мас қылушы – арақ, және барлық мас қылушы — харам»
(имам Тирмизи) – деп үкімді нақты айтқан.

Халық даналығы да ішімдіктің зиянын ғасырлар бойы ескертіп келген: «Арақ – атаңнан қалған ас емес.», «Арақпен достастым дегенше, адамгершілікпен қоштастым де.», «Қызың арақ ішсе – қызығың кетеді, ұлың ішсе – ырысың кетеді.»

Бауыржан Момышұлы: «Адамды үш нәрсе бүлдіреді: арақ, ақша, атақ», – деп бекер айтпаған. Жүсіп Баласағұни бабамыз да: «Шарап ішпей, бәледен жүр қашықта…Шарап, зина – кедейліктің тонын кигізер» – деп зиянын өсиет еткен.

Ішімдіктің ең үлкен үш зияның айта кетсек олар:

1. Адамның ақылын жояды

Құранда арақ «хамр» деп аталады, мағынасы – «жабу, тұмшалау». Себебі ол адамның ақылын тұмшалап, ең қымбат нығметтен айырады. Хазіреті Әбу Бәкір (р.а): «Арақ адамды тақуалықтан жұрдай етеді», – десе, Пайғамбарымыз (ﷺ): «Иман мен араққа мас болу бір жүректе бірге тұрмайды» (имам Байһақи) – деп ескерткен.

Арақ ішкен адам өз ісін бақылаудан қалады, ұятын ұмытады, тілін тыймайды, отбасымен араздасады, қаншама күнәға жол ашады.

2. Күнәға және басқа қылмыстарға жетелейді

Пайғамбарымыз (ﷺ): «Арақ он түрлі жағынан қарғысқа ұшырады: оны ішуші, сатушы, құятын, алып келуші, пайдасын жейтін… бәрі қарғысқа қалған» (имам Әбу Дәуд) – деп бұл істің қауіптілігін ескерткен. Арақ көптеген күнәларға жол ашады. Бір тамшы ішудің өзі — үлкен күнә. Себебі адам ақылы байлаусыз қалып, зина, кісі өлтіру, ұрыс-жанжал сынды аса ауыр істерге дейін баруы мүмкін.

3. Денсаулыққа ауыр зиян тигізеді

Пайғамбарымыз (ﷺ): «Алла үмбетіме харам еткен нәрседе шипа жаратпайды» (имам Әбу Дәуд) – дейді. Алла берген денсаулық – аманат. Оны харам нәрсемен құрту — аманатқа қиянат.

Ішімдік — шайтанның тұзағы, ақылдың жауы, отбасының күйреуі, денсаулықтың қас жауы. Құран, хадис, ғұламалар және бабалар сөзі – бәрі де арақтан берік тыйылуды бұйырады. Мұсылман адам өз абыройын, отбасының берекесін, денсаулығын және ақыретін қорғау үшін ішімдіктен аулақ болуы — парыз.

Алла бізді харамнан сақтап, адал жолда берік болуды нәсіп етсін!

Көшкімбай Ержан Кәдірханұлы

Мойынқұм ауданының бас имамы