Ислам асыл дініміз

Парыз намазында оқыған қосымша сүрені сүннетінде де оқыса болады ма? Мен солай оқып жүр едім. Және Пайғамбарымыздың (с.а.у.) ұлты қандац болған, соны білгім келеді?

Талант 

Оқуға болады, себебі басқа намаз болғаны үшін. Пайғамбарымыздың (с.а.у.) араб  ұлтынан, құрайш тайпасынан шыққан.

Қаза намазды қалай өтеуге болады?

Ғанибет 

Қаза намазды үш уақыт сыртында орындауға балады. Бұл 3 уақытта ешқандай қаза намазы да, жаназа намазы да оқылмайды. Бұл уақыттарда тиләуат сәждесі да жасалмайды. Тиләуат сәждесі жасай қалған қүнде де, оны кейіннен қайтадан өтеу тиіс. Нәпіл намаз оқылса, оны кейіннен өтеу тиіс емес. Ол – мәкрүһ ретінде іске асады. Бірақ кейіннен қазасын өтеу – абзал. Бұл уақытта намаз оқуға салынған тыйым – күнге табынғандарға ұқсамау үшін берілген. Бұл үш уақыт жайлы Уқба ибн Амир әл-Жуһени (р.а.) былай дейді: «Аллаһ Елшісі (с.а.у.) үш уақытта бізге намаз оқу мен өлілерімізді жерлеуімізге тыйым салды: Күн шығып көтерілгенге дейін, күн дәл тас төбеге шығып, төмен түсе бастағанға дейін және күн батуға бет алған уақытта» (Муслим, Мусафирин, 293; Әбу Дәәуд, Жәнаиз, 51; Тирмизи, Жәнаиз, 41).

Намаз оқымайтын едім. Бірақ, намаз уақыты болғанда отырып дұға тілесе болады ма? Және тағы сұрағым, неге көзі бар суреттер салуға болмайды? 

1. Дұға тілектерді кез келген уақытта жасауға болады.  2. Сахаба Ибн Аббас жанды заттың суретін салмау жайында хадисті риуаят еткеннен кейін: «Сурет салар болсаң, мына ағаш сияқты жансыз заттарды бейнеле»[4], – деген. Осы тұрғыдан алғанда, жансыз дүниелерді салу, оларды іліп қою, тұтыну шариғатқа теріс емес.

Тахажуд намазын қанша ракағатқа дейін оқуға болады?

Айгерім

2 ракағаттан бөліп 6 ракағат оқуға болады.

Намаз оқу туралы біраз жыл болды ойланып жүргеніме. Бірақ, қорқыныш па, біртүрлі ой мазалайды: ұйықтап қалсам не болады? қате оқып қойсам не болады? Кімге, қай жерге барып намаз оқуды үйренсем болады?

Бота 

Орталық мешіт жанындағы медреседе ұлдар мен  қыздарға арналған курс бар. Аптасына 4 күн, азанда және түстен кейін сабақ береді. Сол жерге келіп сабақ алсаңыз болады.

«Құныт» дұғасының мағынасын жазып  жіберсеңіздер.

Ақтоқты 

Үтір намазында оқылатын Құныт дұғасы:

}أللهُمَّ اِنَّا نَسْتَعِينُكَ وَ نَسْتَغْفِرُكَ وَ نَسْتَهْديكَ وَ نُؤْمِنُ بِكَ وَ نَتُوبُ اِلَيْكَ وَ نَتَوَكَّلُ عَلَيْكَ وَ نُثْنِى عَلَيْكَ الْخَيْرَ كُلَّهُ نَشْكُرُكَ وَ لاَ نَكْفُرُكَ وَ نَخْلَعُ وَ نَتْرُكُ مَنْ يَفْجُرُكَ.
أللهُمَّ ايَّاكَ نَعْبُدُ وَ لَكَ نُصَلِّى وَ نَسْجُدُ وَ اليْكَ نَسْعَى وَ نَحْفِدُ نَرْجُو رَحْمَتَكَ وَ نَخْشَى عَذابَكَ اِنَّ عَذابَكَ بِالْكُفَّارِ مُلْحِقٌ{

Оқылуы:
«Аллаһумма инәә наста’иинукә уә настағфирукә уә нәстаһдик. Уә ну-мину бикә уә нәтуубу иләйкә уә нәтәуәккәлу ‘аләйкә уә нусни ‘аләйкәл-хайрә күлләһу нәшкурукә уә ләә нәкфурук. Уә нахла’у уә нәтруку мән иәфжурук.

Аллаһумма ииәәкә на’буду уә ләкә нусал-ли уә нәсжуду уә иләйкә нас’а. Уә нахфиду наржу рахмәтәкә уә нахшәә ‘азабәкә иннә ‘азабәкә бил куф-фари мулхиқ».

Мағынасы: «Аллаһым, біз күмәнсіз сенен жәрдем, кешірім тілеп, сенен тура жол, һидаят сұраймыз. Саған иман етіп, күнәларымыз үшін саған тәубе етіп, саған арқа сүйейміз. Сені барлық жақсылықтармен мадақтап, зікір етеміз. Бізге берген ырыс-берекеңе шүкір етеміз. Сені теріске шығармаймыз. Саған қарсы келгендерді теріске шығарып, олардан мүлдем байланысымызды үземіз.

Аллаһым! Біз тек саған ғана құлшылық етіп, сен үшін намаз оқып, саған сәжде етеміз. Саған лайық құл болып, сенің ризалығыңды алу үшін жігерленіп, қайраттанып алға ұмтыламыз. Сенің рақымдылығыңнан үміттеніп, азабыңнан қорқамыз. Күмәнсіз, сенің азабың кәпірлерді қамтиды».

Түнде көп рет бастырылып қаламын. Бұл не үшін болады? Не істеуге болады? Сүрелерді айтып жатсам да солай болады?

Роза 

Бастырылудан құтылу үшін жатар кезде төсекке дәретпен жату керек. Әузу-бисмилләһ айтып, оң жағымен құбылаға қарсы жатып, оң алақанды бетіне қойып жату керек. Аят-әл курси, үш Ихлас, Фатиха, Фәлақ және Нас сүрелерін оқу керек. Одан кейін үш рет «Әстағфируллаһәл азыйм әлләзи лә иләһә иллә һу» оқып, үшіншісіне «Әл хаййул қаййума уә әтубу иләйһ» деп қосу керек. Одан кейін он рет «Лә хаула уә лә қууата иллә билләһ» оқып, оныншысына «..һил алийил азыйм әлләзи лә иләһә иллә һу» деп қосу керек!

Құрайш сүресін түнде жатарда 11 рет оқу керек.

Төмендегі хадис шәрифтерде білдірілген дұғаларды оқу керек:

«Бисмилләһилләзи лә йәдурру мә’асмихи шәй ун фил әрди уә лә фиссама’и уә хуәссәми’ул алим» дұғасын азанда 3 рет оқығанға кешке дейін, кешке оқығанға азанға дейін ешқандай бәле келмейді.» (Ибн Мажа)

«Әузу бикәлимәтил-ләһит-таммәти мин шәрри мә халәқа» дұғасын оқығанға, сол жерден кеткенге дейін ешнәрсе зиян бере алмайды.» (Мүслим)

Жаңадан намаз бастап оқып жүр едім. Бүгін бесін намазының соңғы екі ракағат сүнетінде бірінші ракағатындағы сүрені қателесіп, оқымай кетіппін. Осы намазым қабыл болады ма? Қателескенде не істеу керек?

Ақтоқты 

Сәһу сәждесі (қателік сәждесі) намазда кеткен кейбір қателіктер мен кемшіліктерді түзету мақсатында намаз соңында орындалатын әрекет. Бұл – уәжіп[1].  Өйткені, Пайғамбарымыз бір хадисінде: «Кім де кім намазда күмәнданса сәлем беріп, екі сәжде жасасын», - дейді. Тағы бір хадисінде:«Намаздағы қателіктерге, сәлемнен кейін екі сәжде бар»[2], - деген.  

Бұл сәждені жасайтын адам соңғы отырыста « әттахиятты» оқығаннан кейін екі жаққа сәлем беріп, қайта «Аллаһу әкбәр» деп, екі рет сәждеге барып, қайта отырады. Одан кейін әрі қарай қайтадан «әттахият» оқып, артынан салауат және дұға оқып, сәлем беріп намазын бітіреді. Егер Имам қателессе, тек қана бір жағына сәлем беріп, екі сәжде жасайды[3].  Имран бин Хусайнның риуаят етуі бойынша: «Пайғамбарымыз (с.а.у) имам боп тұрып қателсекен еді, (намаз соңында) екі сәжде жасап артынан тәшәһһуд оқып, сәлем беріп намазын аяқтады»[4]

Сәһу сәждесі жасалатын қателіктер төмендегідей: 1. Намаздың уәжіптерін ұмытып орындамаса (парыздарын ұмытса намаз бұзылады). Мысалы, фатиханы ұмытып оқымау, екінші отырысқа отырмау, тәшәһһуд дұғасын оқымау, құнут дұғасын оқымау т.б.; 2. Намаздың парыздарын артығымен істеп қойса.Мысалы, екі сәжденің орнына үш сәжде бір рукуғтың орнына екі рукуғ жасау сияқты; 3. Намаз ішінде дұға оқылатын жерлерде, құран оқыса. Мысалы, рукуғда, қағдада (тәшәһһуд отырысы) оқылатын дұғаның орнына құран оқып қою осыған жатады;[5]. 4. Намаздың парызын кешіктірсе. Мысалы, төрт не үш рәкәғатты намаздардың бірінші отырысында тәшәхуттан кейін салауат, дуға оқып қойса сәһу сәжде жасау міндет.

[1] Сәмәрқанди, Тухфатуль Фуқаһа – 1/209 бет.
[2] Әбу Дауід - 1033. Сахих хадис.
[3] М.Исаұлы, Қ.Жолдыбайұлы, Ғылымхал, 264 бет. Алматы.
[4] Әбу Дәуід – 1039 хадис,
[5] Маусули, Ихтияр – 1/247 бет.

Күн намазын қалай түсінеміз? Қанша рәкәт, оны да әлбетте оқу керек пе? Осыған түсінік берсеңіздер.

Елдос 

Күн намазын  дегеніңіз духа намазы шығар. 6 ракағаттан тұрады, 2 ракағаттан бөліп оқылады . Күн арқан бойы көтерілгеннен кейін яғни таң намазы шыққанан кейін 40 -45 минуттан кейін оқысаңыз болады. Оқу міндетті емес, бірақ оқысаңыз дүние қиындығы болмайды.

Жұма күні үйде шелпек пісіргенде шелпекті жеместен бұрын Құран бағыштағанда  қалай жасайды? Қандай сүрелер мен дұғалар оқиды? Дауыстап оқиды ма?

Мейрамбек 

Шелпекті садақа ниетімен таратады. Пісіргеннен кейін Құраннан білгеніңізді  бағыштасаңыз болады. Өзіңіз еститіндей оқыңыз.